ویژه نامه «رمضان الکریم»

ویژه نامه «رمضان الکریم»

اخلاق پیامبر اکرم(ص) گرسنگى فواید بی‌شمارى در جهت تکمیل نفس و شناخت خداوند براى انسان  دارد. روایات زیادى در فضایل گرسنگى وارد شده است که در اینجا اشاره‏اى به آن‌ها می‌کنیم و سپس نیم نگاهی به فلسفه و حکمت گرسنگى خواهیم داشت.          پیامبر اکرم(ص) فرمودند: عملى دوست داشتنى‏تر از گرسنگى و تشنگى در نزد خدا نیست. و به اسامه فرمودند: (اگر مى‏توانى در حال گرسنگى و تشنگى ملک الموت را ملاقات کن (یعنی روزه داشته باش تا وقت مرگت برسد) تا به بالاترین مقام‌ها و جاها رسیده و با پیامبران هم منزل شوى و ملائکه از دیدن روحت شادمان شوند و خداوند بر تو درود فرستد). با تشنگى و گرسنگى با نفسهایتان مبارزه کنید همانا پاداش این کار همانند پاداش مبارزه در راه خداست.

ویژه نامه «رمضان الکریم»

اخلاق پیامبر اکرم(ص) گرسنگى فواید بی‌شمارى در جهت تکمیل نفس و شناخت خداوند براى انسان  دارد. روایات زیادى در فضایل گرسنگى وارد شده است که در اینجا اشاره‏اى به آن‌ها می‌کنیم و سپس نیم نگاهی به فلسفه و حکمت گرسنگى خواهیم داشت.          پیامبر اکرم(ص) فرمودند: عملى دوست داشتنى‏تر از گرسنگى و تشنگى در نزد خدا نیست. و به اسامه فرمودند: (اگر مى‏توانى در حال گرسنگى و تشنگى ملک الموت را ملاقات کن (یعنی روزه داشته باش تا وقت مرگت برسد) تا به بالاترین مقام‌ها و جاها رسیده و با پیامبران هم منزل شوى و ملائکه از دیدن روحت شادمان شوند و خداوند بر تو درود فرستد). در حدیث معراج خداوند پرسید: (اى احمد آیا آثار روزه را مى‏دانى؟ پاسخ داد: خیر، خداوند فرمود: نتیجه روزه، کم‏خورى و کم‏گویى است؛ و آن حکمت را به ارمغان مى‏آورد و حکمت، معرفت را در پى دارد و معرفت، یقین را و وقتى که بنده‏اى به یقین رسید باکى ندارد که چگونه روزگار را سپرى کند؛ در سختى یا آسانى و این مقام مرضیین(خوشنودها) است؛‌ و هر کس طبق خوشنودى من رفتار کند، سه خصلت را به او مى‏دهم، اول شکرى که نادانى همراه آن نباشد، دوم یادى که فراموشى نداشته باشد و سوم دوستیى که دوستى من را، بر دوستى آفریدگانم ترجیح ندهد. هنگامى که او من را دوست داشت، من هم او را دوست خواهم داشت، دوستى او را در دل بندگانم انداخته و چشم قلب او را به عظمت و جلالم مى‏گشایم و علم آفریدگانم را از او پنهان نمى‏دارم، در تاریکى شب و روشنایى روز با او مناجات مى‏کنم تا آنجا که سخن گفتن و همنشینى او با بندگانم قطع شود و کلام خود و فرشتگانم را به گوش او مى‏رسانم و اسرارى را که از بندگانم پنهان کرده‏ام براى او آشکار مى‏کنم...، عقل او را غرق در شناخت خود کرده و درک او را بالا مى‏برم، مرگ را بر او آسان مى‏کنم تا وارد بهشت شود و وقتى که ملک الموت او را ملاقات کند، به او مى‏گوید: آفرین بر تو و خوشا به حالت، خوشا بحالت، خداوند مشتاق تو است... خداوند مى‏گوید: این بهشت من است، در آن بخرام و خوش باش و در همسایگیم ساکن شو. روح انسان مى‏گوید: خدایا خود را به من شناساندى و با این شناخت از جمیع آفریدگانت بى‏نیاز شدم. قسم به عزت و جلالت اگر خوشنودى تو در این است که قطعه قطعه شده یا هفتاد بار به بدترین شکل کشته شوم خوشنودى تو، براى من دوست داشتنى‏تر است... آنگاه خداى متعال مى‏فرماید: به عزت و جلالم سوگند، هیچگاه مانعى بین خود و تو قرار نمى‏دهم، تا هر وقت خواسته باشى بر من وارد شوى، که با دوستان خود چنین کنم). در این روایت به خوبی به فضیلت گرسنگى اشاره شده است، براى توضیح بیشتر به فواید گرسنگی به صورت موردی اشاره می‌کنیم: فواید گرسنگى‏ *صفاى قلب: سیرى باعث ازدیاد بخار در مغز شده و مغز حالتى شبیه مستى پیدا مى‏کند و نمى‏تواند خوب فکر کند، سرعت انتقال او کم شده و قلب کور مى‏شود. بر خلاف گرسنگى که باعث رقت و صفاى قلب مى‏شود. و قلب را آماده تفکرى که باعث شناخت مى‏شود، مى‏کند. و نورى آشکار پیدا مى‏کند. از رسول اکرم(ص) روایت شده است: «کسى که شکم خود را گرسنه نگه‌دارد اندیشه‏اش تربیت مى‏شود».  * تواضع و از بین رفتن سرمستى و ناسپاسى: سرمستى و ناسپاسى منشأ سرکشى است، وقتى نفس به واسطة گرسنگی خوار شد، در مقابل پروردگارش خاضع شده و از سرکشى دست برمى‏دارد. پیامبر اکرم(ص) فرمودند: گرسنگى بکشید و بر بدنهایتان سخت بگیرد شاید دلهایتان خداوند متعال را ببیند. * کاهش شهوات: گرسنگی باعث شکستن شدت شهوات می‌شود و نیروهایى را که باعث انجام گناهان کبیره می‌شوند و انسان را هلاک می‌کند، تقلیل می‌دهد. چون بیشتر گناهان کبیره از شهوت سخن گفتن و شهوت جنسى بوجود مى‏آید؛ کم کردن این دو شهوت باعث مصون ماندن از خطرهای بسیاری مى‏شود. * آمادگی انجام عبادت: آمادگى براى انجام تمام عبادت‌ها از چند جهت است، که کمترین آن‌ها کم احتیاجى به تخلّى و بدست آوردن غذا و کمتر بیمار شدن به بیماری‌هاى گوناگون است، زیرا معده، خانة بیمارى و پرهیز، راز هر دارویى است. و نیز گرسنگی مانع بوجود آمدن، مشکلاتى که از غذا خوردن بوجود آمده و انسان را محتاج مال و مقام دنیا مى‏کند مى‏گردد، مال و مقامى که عده بسیارى را هلاک کرده است. پیامبر اکرم(ص) فرمودند: (برترین شما روز قیامت در نزد خدا کسى است که گرسنگى بیشترى کشیده باشد و در صفات خداوند متعال تفکر بیشترى نموده باشد). * آمادگی انجام عبادت‌های مالی: توانایى براى دادن مال، میهمانى دادن، هدیه دادن، احسان و نیکى، رفتن به حج و زیارت و بالاخره انجام تمام عبادت‌هاى مالی از دیگر فواید گرسنگی می‌باشد. با توجه به این مطالب مى‏فهمیم که چرا خداوند براى مهمانیش گرسنگى را انتخاب کرده است. نعمتى بالاتر و بهتر از نعمت شناخت، نزدیکى و دیدار خداوند نیست و گرسنگى از راههاى نزدیک رسیدن به آن است. پس متوجه می‌شویم  که روزه فقط یک تکلیف نیست بلکه خداوند بوسیله آن انسان را بزرگ داشته و بخاطر واجب نمودن آن بر ما منت گذاشته و به همین جهت شکر آن واجب است. حال که ارزش روزه مشخص شد براى رسیدن به نتیجة خوب، در جهت انجام درست و اخلاص در آن باید تلاش کرد؛ روزه، فقط مجازات نشدن یا بدست آوردن پاداش و بهشت و ناز و نعمت نیست، گرچه با روزه این‌ها نیز بدست مى‏آید بلکه سزاوار است هدف و نیت روزه، نزدیکى انسان به خداوند و همسایگى و خوشنودى او باشد. با دقت در این مطالب متوجه خواهیم شد که هر کار یا حال یا سخنى که انسان را از مقام‌هاى بلند حضور در درگاه خدا دور سازد، مخالف مراد خداوند از مشرّف نمودن به این دعوت و میهمانى است. این‌ها گوشه‌ای از فواید گرسنگی می‌باشد که خداوند در ماه مبارک رمضان با واجب کردن روزه درک این معارف و رسیدن به این فوائد دنیوی و اخروی را برای انسان آسان کرده است پس قدر بدانیم و ارج نهیم. برگرفته از: ترجمه المراقبات ******* سرای اندیشه ترمیم و قالب گیری دندان روزه دار س: در ترمیم و قالب گیرى دندان، از موادى استفاده مى‌شود که قابل حل شدن با آب دهان است و مزه آن چشیده می‌شود، آیا براى روزه اشکال دارد؟ ج: اگر آب دهان را بیرون بریزد اشکالى ندارد. کشیدن دندان برای روزه دار س: حکم کشیدن دندان، یا هرگونه اعمال جراحى لثه و دندان که باعث خونریزى شود، در حال روزه چیست؟ ج: مکروه است، ولى باطل نیست. کسی که بر خلاف نظر پزشکان روزه می‌گیرد س: پزشکان شخص بیمارى را از روزه گرفتن منع مى‌کنند، ولى او مى‌داند که روزه برایش ضرر ندارد. چه باید بکند؟ ج: باید روزه بگیرد.   روزه گرفتن برای فوتبالیستها س: این جانب با یکى از باشگاههاى فوتبال اروپا قرارداد امضا کرده، که در طول یک سال در اختیار آن تیم باشم. قاعدتاً بایستى در تمام برنامه‌هاى ورزشى وتمرین‌هاى سخت بدنى، که لازمه پیروزى تیم در مسابقات آتى است، تابع باشم. از آن جا که بخشى از تمرینات سخت بدنى در ماه مبارک رمضان واقع خواهد شد. و امکان انجام آن با زبان روزه میسّر نیست، و از سوى دیگر مسؤول باشگاه می‌گوید: «شما انسان متدین و مؤمنى هستید، و ما میلیونها خرج شما کرده، و وقت شما را از قبل خریده ایم، و در صورت خوددارى شما از شرکت در تمرینات و شکست تیم، از شما راضى نیستیم. و لهذا با توجه به این که شما در این سال از ما حقوق مى‌گیرید، و متعهد به ما هستید نباید روزه بگیرید» آیا مى‌توانم براساس قرار داد با آن باشگاه، و به منظور تعهد به آن تیم، براى پیروزى در مسابقات ـ که مستلزم افطار روزه است ـ روزه نگیرم، و سال بعد قضا کنم؟ ج: در شأن یک مسلمان نیست که اقدام به عقد چنین قرار دادى کند، زیرا این قرار داد شرعاً باطل است، و باید به دیگران گفت که عقیده مذهبى ما چنین اجازه‌ای نمى‌دهد. و اگر راهى ندارید، مى‌توانید روز اول را به مسافرت مثلا یک ساعته بروید و برگردید، و بازهم قبل از ده روز سفرى مانند آن انجام دهید. البتّه به شرط این که بخواهید مدت طولانى مثلا یکسال، در آن محل بمانید.  اهداء خون در حال روزه س: اهداى خون در حال روزه چه حکمى دارد؟ ج: انجام کارهایى که باعث ضعف مى‌شود، مانند خون گرفتن و حمام رفتن کراهت دارد.  حکم روزه بیمارانی که از دارو استفاده می کنند س: حکم روزة بیمارانى که از دارو استفاده مى کنند، در فروض زیر چیست؟ س: تزریق آمپول یا سرم که از طریق رگ انجام مى‌شود با فرض موارد زیر: 1- فقط جنبه تقویتى داشته باشد. 2- جنبه درمانى و تقویتى داشته باشد. 3- جنبه غیر تقویتى داشته باشد. ج: تمام تزریقات مذکور براى روزه‌دار اشکال دارد، ولى تزریق در عضله مانعى ندارد. س: استفاده از قطره، در سه فرض فوق نسبت به دارو، از طریق چشم، گوش، یا بینى چه حکمى دارد؟ ج: اگر به حلق وارد نشود، یا شک داشته باشیم، اشکالى ندارد. س: وارد کردن دارو از طریق سوند معده (لوله‌اى که از طریق دهان یا بینى وارد معده بیمار مى‌شود) چه حکمى دارد؟ ج: جایز نیست، مگر در مواقع ضرورت که آن نیز موجب بطلان روزه است. آیت‌الله مکارم شیرازی(مدظله العالی) ******* پیک حق شَهْرُ رَمَضانَ الَّذی أُنْزِلَ فیهِ الْقُرْآنُ هُدىً لِلنَّاسِ وَ بَیِّناتٍ مِنَ الْهُدى‏ وَ الْفُرْقانِ فَمَنْ شَهِدَ مِنْکُمُ الشَّهْرَ فَلْیَصُمْهُ وَ مَنْ کانَ مَریضاً أَوْ عَلى‏ سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ أَیَّامٍ أُخَرَ یُریدُ اللَّهُ بِکُمُ الْیُسْرَ وَ لا یُریدُ بِکُمُ الْعُسْرَ وَ لِتُکْمِلُوا الْعِدَّةَ وَ لِتُکَبِّرُوا اللَّهَ عَلى‏ ما هَداکُمْ وَ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ (بقره/185) ماه رمضان ماهى است که قرآن در آن نازل شده براى هدایت بشر و براى راهنمایى و امتیاز حق از باطل، پس هر که دریابد ماه رمضان را باید آن را روزه بدارد، و هر که ناخوش یا در سفر باشد (به شماره آنچه روزه خورده است) از ماهاى دیگر روزه دارد، که خداوند براى شما حکم را آسان خواسته و تکلیف را مشکل نگرفته، و خواسته تا اینکه عدد روزه را تکمیل کرده و خدا را به عظمت یاد کنید که شما را هدایت فرمود، باشد که (از این نعمت بزرگ) سپاسگزار شوید. ماه رمضان، نهمین ماه از ماه‌های قمری و تنها ماهی است که نام آن در قرآن ذکر شده است. از مهمترین فضایل ماه رمضان این است که کتاب‌های آسمانی تورات، انجیل، زبور و قرآن در این ماه نازل شده است. نقل شده که پیامبر اکرم(ص) در آخرین جمعة ماه شعبان یکی از سال‌ها، به منظور آماده کردن اصحاب خود برای استقبال از ماه رمضان خطبه‌ای خواندند و اهمیت این ماه را چنین بیان کردند: (ای مردم، ماه خدا همراه با برکت، آمرزش و رحمت به سوی شما روی آورده این ماه نزد خدا بهترین ماه‌هاست. روزهای آن، بهترین روزها و شب‌های آن، ‌بهترین شب‌هاست و ساعات این ماه، بهترین ساعات است. ماهی است که به میهمانی خدا دعوت شده‌‌‌‌‌‌اید و از کسانی هستید که مورد اکرام خدا هستید. نفس‌های شما در این ماه، ثواب تسبیح حق دارد و خوابتان ثواب عبادت. اعمالتان در آن مقبول و دعاهایتان مستجاب است... بدبخت کسی است که از آمرزش الهی در این ماه بزرگ محروم گردد).   *******    باشگاه جهاد با نفس به روزة خود نگاه کنید اگر بخواهید به روزة خود امتیاز دهید، چه امتیازی می‌دهید؟ برای این کار ابتدا باید شرایط صحت و درجات روزه را بدانید. شرایط روزة صحیح‏ در روایات آمده است: (غیبت، دروغ، نگاه (حرام) پى‏درپى، دشنام دادن و ظلم - کم باشد یا زیاد -، باعث باطل شدن روزه مى‏شود، و روزه، فقط خوددارى از خوردنى و آشامیدنى نیست، هنگام روزه گوش، چشم، زبان، فرج و شکمت نیز باید روزه بگیرند. دست و پایت را نگهدار و بسیار سکوت کن مگر از خیر، و با زیر دستت رفق و مدارا نما، هنگام روزه باید گوش و چشم تو نیز از حرام و زشتى روزه بگیرد؛ از جدال و آزار رساندن به زیر دستان خوددارى کن و وقار روزه را داشته باش و روزى که روزه‏اى با روزى که روزه نیستى باید با هم فرق داشته باشند). رسول‌خدا (ص) فرمودند: «آسان‏ترین چیزى که خداوند در روزه بر روزه‏دار واجب نموده، خوددارى از خوردنى و آشامیدنى است.» با روایتى که از رسول اکرم(ص) وارد شده و سخن فقها بهتراست بگوییم منظور از صحت این است که چنین روزه‏اى مورد قبول خداوند است. خلاصه این که روزه صحیح و کاملى که خدا براى کامل نمودن روزه‏دار مقرر فرموده است، قطعا روزه‏اى است که شامل خوددارى اعضاى بدن از گناه مى‏باشد، و روزه کاملتر این است که علاوه بر آن، قلب را از یاد غیر خدا باز داشته و از هر چه غیر اوست روزه بگیرد. و هنگامى که انسان ماهیت روزه، درجات و فلسفه تشریع آن را فهمید، ناچار باید از هر گناه و حرامى، بخاطر قبول روزه‏اش خوددارى کند. درجات روزه‏ 1- روزة عوام: این روزه با خوددارى از مبطلات روزه که فقهاء در رساله‏هاى خود نوشته‏اند، تحقق مى‏یابد. 2- روزة خواص: با انجام امورى که در روزه عوام گفتیم و جلوگیرى اعضاى بدن از مخالفت با خداوند، روزه خواص تحقق پیدا مى‏کند. 3- روزة خواصّ خواص: این روزه با خوددارى از امور حلال یا حرامى که انسان را از یاد خدا باز مى‏دارد تحقق مى‏یابد. اقسام روزه‏داران‏ تقسیم بالا از حیث چیزهایى بود که از انجام آن خوددارى مى‏شود؛ ولى از حیث نیت روزه نیز، روزه‏داران به چند نوع تقسیم مى‏شوند: 1- عده‏اى براى غیر خدا روزه مى‏گیرند، مثلا بخاطر ترس از مردم، یا براى رسیدن به نفع آنان، یا فقط بخاطر این که عادت مسلمین است. 2- بعضى نیز در نیت خود موارد فوق را با ترس کمى از مجازات خدا و امید به پاداش آمیخته‏اند. 3- عده‏اى فقط بخاطر ترس از مجازات یا رسیدن به پاداش روزه مى‏گیرند. 4- گروهى علاوه بر نیت رهایى از مجازات و رسیدن به پاداش با روزه خود قصد رسیدن به نزدیکى و رضایت الهى را دارند. 5- دسته‏اى فقط براى رسیدن به رضایت و نزدیکى به خداوند روزه مى‏گیرند. انواع تغذیه روزه‏داران‏ روزه‏داران بلحاظ تغذیه نیز به چند دسته تقسیم مى‏شوند: 1- عده‏اى تغذیه آنان از راه حرام است. این گروه مانند باربرهایى هستند که بار مردم را به منزلشان مى‏رسانند. به همین جهت پاداش روزه برای صاحب مال بوده و روزه‏دار فقط از گناه ظلم و غصب خود بهره‏مند مى‏گردد، و به عبارت دیگر کار این دسته مانند کار کسى است که سوار بر چهارپاى غصبى شده و خانة خدا را با آن طواف کند. 2- عده‏اى تغذیه آنان شبهه‏ناک است، که این دسته به دو گروه تقسیم مى‏شوند: دسته اول کسانى هستند که این مشتبه بحرام واقعى، در ظاهر براى آنان حلال است و دسته دوم حتى در ظاهر نیز براى آنان حلال نیست. دسته اول حکم کسى را دارد که تغذیه او حلال است گرچه یک درجه از او پایینتر است. و دسته دوم حکم کسى را دارد که غذاى حرام مى‏خورد، گرچه یک درجه از او بالاتر است. 3- دسته‏اى تغذیه آنان حلال است ولى سفره آنان رنگین بوده، از چند نوع غذا استفاده کرده و پرخورى مى‏کنند. این دسته مانند انسان‏هاى کم ارزشی هستند که در حضور دوست خود به کارهایى مى‏پردازند که او خوشش نمى‏آید، و دوست انتظار دارد که آنان از چیزى جز یاد و نزدیک شدن به او لذت نبرند. چنین بنده‏اى لیاقت مجلس دوستان را نداشته و باید او را با چیزى که دوست دارد تنها گذاشت. و شایسته است او را بندة شکمش بدانیم نه بندة پروردگارش. 4- عده‏اى نیز از دستة فوق تجاوز کرده و کارشان به اسراف و ریخت و پاش و تلف کردن رسیده، حکم این دسته مانند کسانى است که غذایشان حرام است، و بهتر است او را گناهکار بدانیم تا مطیع. 5- عده‏اى هم کسب و کار و هم تغذیه آنها حلال بوده، و از خوشگذرانى و اسراف دور هستند، براى خدا تواضع کرده و در مقدار خوردنى و آشامیدنى بمقدار حلال و غیر مکروه بسنده مى‏کنند، غذاى خوشمزه نخورده و به یک خورش اکتفا نموده، یا بعضى از چیزهاى زیادى و لذتها را ترک مى‏کنند. درجات آنان پیش پروردگارى که ناظر تلاش‌ها و مراقبت‌هاى آنان است، محفوظ مى‏باشد، خداوند پاداشى بهتر از عمل آن‌ها به آنان داده و بى‏حساب و با فضل خود به آنان مى‏بخشد. و کسى نمى‏داند چه نعمت‌هاى گرانقدرى براى آنان ذخیره شده که به ذهن کسى خطور نکرده است. حال در تشنگی و گرسنگی خود دقت کنید و بیاندیشید جز کدام دسته هستید و برای رسیدن به روزه‌ای بهتر تلاش کنید. ********** آزادراه بندگی رسول خدا(ص) با یک شربت افطار می‌کرد و یک شربت نیز در سحر می‌خورد و چه بسا در افطار و سحر یک شربت بیشتر نداشته و اکثر اوقات غذایش نان خیس خورده، بوده. و هنگامی که ماه مبارک رمضان فرا می‌رسید، تمام اسیران را آزاد می‌فرمود و به هر سائلی چیزی می‌بخشید. و هنگامی که ماه رمضان فرا می‌رسید، رنگ چهرة مبارکش تغییر می‌کرد و نمازش بیشتر می‌شد و به حالت ابتهال و تضرع دعا می‌خواند و از خدا پروا داشت. سنن النبی ********** پیرطریقت گفت استاد شهید مطهری(ره) اساساً یک فلسفه روزه این است که انسان را از نازپروردگى خارج مى‏کند. شما روزهاى اولى که روزه مى‏گیرید چون ابتداى آن است که مى‏خواهید از قانون نازپروردگى خارج بشوید خیلى بى‏حال مى‏شوید، ضعف شما را مى‏گیرد. ولى روزهاى آخر ماه مى‏بینید با روزهایى که روزه نگرفته‏اید هیچ فرقى نکرده‏اید. بسیارى از این خیالاتى که ما مى‏کنیم اشتباه است. بعضى از افراد عذرهاى بسیارى از کسانى را که روزه مى‏خورند قبول ندارند، مى‏گویند روزه خورهایى که به بهانه اینکه مریضند روزه نمى‏گیرند، چون روزه نمى‏گیرند ضعیف مى‏شوند و چون ضعیف‏ مى‏شوند این ضعفشان را مانع روزه گرفتن مى‏پندارند. این حماقت است که کسى بگوید روزه از نیروى کار مى‏کاهد. مگر بشر فقط باید کار بکند؟ مگر بشر یک ماشین است که حداکثر استحصال را باید از این ماشین کرد؟ مگر حیوانِ بارکش است؟ مگر بشر دل ندارد؟ گر بشر روح ندارد؟ مگر بشر احتیاج به تقوا ندارد؟ آیا بشر فقط احتیاج به یک چیز دارد و آن کار است؟ دیگر احتیاج به آدمیت ندارد؟ احتیاج به اینکه طبیعت سرکش را رام کند ندارد؟ احتیاج به اینکه شهوات خودش را بشکند ندارد؟ احتیاج به اینکه اراده عقلانى و انسانى خودش را تقویت کند ندارد؟ همه چیز را باید از دریچه کار ببینیم و کار فقط؟! بروید از ادارات راهنمایى و شهربانى بپرسید که در ماه رمضان آمار جرم و جنایت چقدر کاهش پیدا مى‏کند. ببینید در ماه رمضان چاقوکشى، آدمکشى، خرابکارى، قماربازى چقدر کمتر مى‏شود و در مقابل، اعمال انسانى چقدر مضاعف مى‏شود، انسانیت چقدر بالا مى‏رود، احسان چقدر بیشتر مى‏شود، صله ارحام چقدر زیاد مى‏شود! اینها را هم باید در نظر بگیریم، فقط نگوییم نیروى کار. اینهاست که ما نامش را افراط یا جهالت مى‏گذاریم. این‏جور دخل و تصرف‏هاست که باید جلو آن گرفته بشود. معلوم شد اینهایى که این حرفها را به حساب مقتضیات زمان و انطباق با زمان و احتیاجات روزگار مى‏زنند و مى‏گویند اگر در زمان پیغمبر مردم روزه مى‏گرفتند اینقدر احتیاج به کار نبود و امروز جامعه احتیاج زیادى به کار دارد پس زمان فرق کرده است و حالا که زمان فرق کرده است مقتضیات زمان عوض شده پس باید روزه را برداریم، افراطى و جاهل مى‏باشند. ******** سایر اندکی از گرمی صحرا بخور  خرما از بهترین میوه‌های گرمسیری است که طبیعت گرم و خشک دارد. خرما میوه‌ای خوش‌طعم، شیرین و دارای انواع ویتامین‌ها و املاح معدنی مختلف شامل فسفر، کلسیم و غیره... می‌باشد. خوردن چند عدد خرما در روز آهن مورد نیاز بدن را تأمین می‌کند، برای پیشگیری از سرطان خرما بهترین دارو محسوب می‌شود، زیرا حاوی مقادیر فراوانی منیزیم است. در روایات سفارش بسیاری به خوردن خرما شده است مخصوصا در زمان‌های خاصی مانند زمان افطار و وقت سحر و از جمله میوه‌های بهشتی می‌باشد. امام صادق(ع) می‌فرماید: در دنیا پنج میوه از میوه‏هاى بهشت است، انار ملس، سیب، به، انگور،  خرما و خرما درمان سم است و در آن بیمارى و ضرر وجود ندارد،‌ و در جایی دیگر فرمودند: رسول خدا(ص) زمانى که رطب(خرماى تازه) وجود داشت اول چیزى که با آن افطار مى‏کرد رطب بود و در زمان تمر(خرماى خشک) با تمر افطار مى‏فرمود. در مورد ارزش غذایی خرما همین بس که هیچ خوراکی دیگری نمی‌تواند جایگزین آن باشد. پیامبر(ص) می‌فرمایند: خانه‏اى که در آن خرما نباشد، در واقع طعامى در آن نیست؛ و چه خوب است که مؤمن سحرى خرما بخورد. و فرمودند: هر کس خرما داشته باشد، با آن افطار کند و اگر خرما نداشته باشد با آب افطار کند که آن پاک‏کننده است. و همچنین فرمودند: بهترین چیزى که روزه‌دار با آن افطار مى‏کند، کشمش و خرما و یا یک چیز شیرین است. خواص درمانی خرما خرما تأثیرات بسیار مفیدی بر روی موی سر دارد و باعث تقویت سر می‌شود، خوردن خرما یا مربای خرما هر روز صبح به مدت یک ماه از زودرس سفید شدن موها جلوگیری می‌کند. درمان سرمازدگی برای درمان سرمازدگی خفیف که علائم آن ظاهر شدن لکه‌های قرمز تیره بر روی پوست صورت و دست‌ها و بی‌حس شدن آن‌ها و به دنبال آن احساس درد در دست‌ها است، بهترین دارو خوردن خرمای پخته است. رفع زمختی صدا با خرما اگر زمختی صدا(خشن شدن صدا) به علت بدی مزاج به وجود آید، برای بهبودی آن می‌توان مقداری خرما مصرف نمود. جایگزینی خرما به جای قند برای افراد دیابتی مبتلایان به دیابت می‌توانند به جای قند، خرما استفاده کنند زیرا منیزیم موجود در این میوه کار کلیه ولوزالمعده را آسان می‌کند وخوردن آن برای افراد دیابتی هیچ ضرری ندارد. مضرات خرما خوردن خرما با ماست بسیار مضر است همچنین برای اشخاصی که دهانشان زخم است زیان آور است. نکته‌هایی در مورد خرما * خرمای خشک نیازی به یخچال ندارد. * اگر می‌خواهید خرما را بیرون از یخچال نگه دارید بهتر است نوع خشک آن را بخرید. * چنانچه به خرمای نیمه خشک علاقه ندارید و رطب را بیشتر می‌پسندید جالب است بدانید که رطب دشتستان(کبکاب) هر چند ظاهرش خیلی زیبا و شکیل نیست و له شده به نظر می‌رسد اما ارزش غذایی بالایی دارد و خارج از یخچال هم تا مدت‌ها قابل نگهداری است. * برخی از انواع خرما در رطوبت بالا و هوای خشک شکرک می‌زنند. مصرف خرمای شکرک زده هیچ ضرری ندارد، اما اگر دوست ندارید که خرمایتان شکرک بزند در زمستان آن را داخل یخچال نگذارید.  * بهتر است رطب را پس از شستن میل کنید. * خرمای خشک معمولاً در کارخانه‌ها شسته به روش‌های نوین ضدعفونی شده‌اند به همین خاطر خرمای خشک را نشویید. * خرما را پس از شستن برای مدت طولانی نگه ندارید، زیرا ترش خواهد شد. * بهتر است خرما را به اندازة مصرف و با ریختن مقداری آب داغ روی آن بشویید. * چنانچه برایتان از جنوب سوغات خرما یا رطب فراوان آورده‌اند و می‌ترسید ترش شود، پیش دستی کنید و پس از گرفتن هسته‌ها، چنانچه پوست ضخیمی دارند، آن را بگیرید و با آنها انواع شیرینی‌های خرمایی مانند حلوای خرما و رنگینک درست کنید. منابع: - الخصال - طب النبى(ص)و طب الصادق(ع)، روش تندرستى در اسلام، یعقوب مراغی - آداب و سنن، ترجمه جلد ششم بحارالانوار، محمد باقر کمره‌ای - میوه درمانی، مریم دوستی                  با تشنگى و گرسنگى با نفسهایتان مبارزه کنید همانا پاداش این کار همانند پاداش مبارزه در راه خداست.